Gurbetçi vatandaşımız Mustafa Kök ile bir söyleşi.

Mustafa bey nasılsınız?
Teşekkür ederim iyiyim, sizler nasılsınız?
Teşekkür ederim iyiyim sağolun Alaçam'a hoşgeldiniz.Almanya'da çalışıyorsunuz.Almanya'ya gidiş hikayeniz, nasıl gittiniz Almanya'ya?

Evet, sene 1975 Bir mayıs ayında annem beni bir kaza dan dolayı burada geçirdiğim çocukken geçirdiğim bir kazadan dolayı beni buraya almaya geldi.Sonra yaşımı söyleyeyim.Yaşım beş olacak.1975 te beni aldı Almanya'ya geldim.Sudan çıkmış balık gibi.Büyük binalar, sokaklar çok, çocukken şok oldu benim için.

Anneniz Almanya'da çalışıyordu?
annem babam çalışıyor ben, 
istek yaptılar?

İstek yaptılar ben yapayalnız hemen beni gelen yaza okula yazdırdılar.Almanya'da
Almanya'da 5.5-6 yaşındaki çocuk yani ben o zamanları çok iyi hatırlıyorum annem benim çantamı hazırlıyordu.Ben alırdım okula otobüs durağına oradan da otobüsle 7-8 km uzaktaki okula gidiyordum yani.Onu 5-6 yaşındaki çocuk olarak yapmak zorundaydım.

Almancayı o zaman çok şahane biliyorsunuzdur?
Hayır kesinlikle Bizi Türk okuluna yazdırdılar.Sadece Türk hocalar. Türk okulu,  4 sene Türk okuluna gittik.

Evet
Şimdi bu Türk okulu bizim lehimize olan bir şey değildi.çünkü ileriyi gören aileler çocuklarını 1. 2.sınıftan alıp Alman okullarına gömderdiler.Biz 4 sene Türk okulundan sonra sudan çıkmış balık gibi Alman okuluna gittik.3 senemiz boşa geçti.

Evet dil bilmediğiniz için
Dil bilmediğimiz için. Dili öğrenene kadar ortaokul bitti.Bunun için çok büyük zarar gördük.Bu nedenle daha yüksek okullarda okuyamadık.

Almanyadaki günleriniz nasıl geçiyor?Çalışıyorsunuz onun haricinde ne yapıyorsunuz?
Tabi Almanyadaki günler sistematik şekilde her şey saate bağlı.Çalışma saati, eve gelme saati, onun dışında aslında fazla birşey kalmıyor ama benim evim bahçem olduğu için genellikle zamanım bahçem ve evimin çevresinde geçiyor.sosyal hayatım kısıtlı.Tabi gençken daha hareketli, daha faal idi.Şu anda evimin bahçesi işte çoluk çocuk onlarda büyüdüler.Böyle

Çok merak ettiğim bir soruyu size soracağım.Acaba Almanya bizi kıskanıyor mu?
Şimdi bende o soruyu çok soruyorum da kendime Almanya bizim neyimizi kıskansın.yani arada o kadar dünyalar var ki yani bu soru

Abes oldu
Çok abes yani
Almanyaya gelen birinci nesil ya vefat etti ya dönüş yaptı Türkiye'de yaşıyor.Almanyadaki 2.ve 3 nesil vatandaşlarımızın durumu nedir?

Açıkça söyleyeyim durum çok vahim.İkinci nesil ben oluyorum.İkinci nesil çok şeyini kaybetti.ya orada mağdur durumda yaşıyor.devletin verdiği imkanlarla.kafası çalışan parasını tutabilen orada işyeri açıyor.Kendi imkanlarıyla yaşamını sağlıyor.3. nesile gelirsek oturup günlerce ağlasak yeri var.Ne dini belli ne ülkesi belli kendisi nerede olduğunu bilmiyor.Resmen A'raf'ta yaşanıyor.Okuyan var kendini kurtarıyor.Ama çoğu sokaklarda Çünkü arkasından tutan yok elinden tutan yok.Çok vahim bir durum.Benim gördüğüm 3.nesil yazık çok kötü durumda.

Kültürel anlamda diyorsunuz?
Kültürel anlamda hiç bir şey üzerine koymuyorlar.Şimdi baktığım zaman tabi Türkiyenin durumunu görünce de çocuklar ister istemez Türkiye'den soğuyor.Alman kültürü aldıkları için hiç bu tarafa yanaşmıyorlar

Evet, yani bir Alman gibi yetişiyorlar diyorsun?
Tabi tabi.Zaten dilleri Almanca, Türkçe konuşan çok az.aralarında.çat pat sizin bizim Almanca konuştuğumuz gibi hepsi o yani.

Alman vatandaşların Türklere bakış açısı nedir.Bizim varlığımızdan orada rahatsızlar mı,memnunlar mı? bizimle birlikte yaşıyor olmaktan dolayı durum nedir?

Şaban bey şunu söyleyeyim biz 50 ile 60 yıl arası Almanyadayız.Biz halen misafir işçi statüsündeyiz.Almanların gözünde hala misafir işçiyiz çünkü Almanlar renk tenine göz rengine göre imsanları sınıflandırdığı için rengimiz ne kadar koyulaşıyorsa o kadar insan sınıfına giriyoruz.Biz her zaman 3 sınıftık Almanya'da daha halende 3.sınıfız.Hiç bir şey değişmedi.Almanın gözünde Antalyayı bilirler side yi bilirler ucuz tatil yaptıkları için istanbul falan filan fazla şeylerinde değil bunların bilmezler.Kafalarına da takmazlar.

Almanlar ırkçı mı bu anlamda?
Tabiki Almanya resmen bir ırkçı ülke.
Size karşı herhangi bir olumsuz davranışları oluyor mu?
Tabi ki şimdi bulunduğun ortama bağlı.gittiğin yerlere bağlı Bir şehirde kafasını dönüp sana selam vermez ama bir kırsal kesimde yıllardır orada ikamet ediyorsan iz bıraktıysan daha hoşgörülü oluyor ama genelinde yabancı bir yerde sana selam vermeye tenezzül etmez.

Öyle bir durumları var
Tabi böyle bir insana bakışları var.
Almanya'da Almanlarla aranızda bir kültür çatışması mevcut mudur?
Bu ilk 30 sene mevcuttu.kültür çatışması İlk gelen jenerasyon kendini kanıtlayamadı.Bunun için konuşma olarak lisan olarak hareket olarak temizlik olarak buradaki yaşantılarını devam ettirdikleri için büyük bir çatışma oluyordu.Almanlar bunu kabullenemiyordu ama sonradan benim jenerasyon veya sonraki gelen jenerasyon biraz uyum oldu.ve zaten biz herşeyi kopyala yap olduğumuz için Türk halkı olarak. Yunan geldi restoranını yaptı İtalyan yaptı,ispanyol yaptı.hani diğer misafir milletler herşeyini oturttu.Biz dönerci dükkanında kaldık.Biz dönerciden veya kebabçıdan öte gidemedik.Çok nadirdir Almanya'da lüks bir Türk restoranı olsun.Herkes oraya saygınlıkla gitsin.Bir elin parmakları kadardır sayısı.En kalabalık Türk Köln'de mesela bir caddede 3-5 tane var 

Sizin intibak etmekte zorlandığınız hususlar nelerdir Almanyada En çok hangi hususta zorlandınız?

Ya en çok zorlandığım
Mesela kilise, çan sesleri
Yok 
Rahatsız etti mi sizi?
Kilise bir pazar günleri çalıyor10 dakika sürüyor.Ama ezan sesi olarak çok büyük camilerimiz yapıldı Duisburg'da,Köln'de,diğer şehirlerde.Maalesef ezanı kabullenemiyorlar.Bir iki defa denendi öyle Berlin ,Duisburg,Köln'de kabul etmediler.

Yani kanunen
Ezan yasak.Zaten camilerimiz kundaklanıyor.evlerimiz kundaklanıyor.Hani fazla sivrilen bir şey olduğu zaman günümüzün yabancı düşmanlığıda gittikçe artıyor.hani tereddüt içindeyiz.Onun için sivrilmekten korkuyoruz yani.

Evet bu dazlaklar naziler deniyor bunlar aşırı sağcılar dolayısıyla yabancılara karşı bunlar çok tepkililer.

Gittikçe örgütleşmede artıyor.Son seçimde zaten gerçek yüzünü gösterdi Alman halkı Şu anda aşırılar ikinci partiler.

Almanyadan baktığınızda yada vatandaşlarımız Almanyadan baktıklarında Türkiyede neler görüyorTürkiyeye bakışınız nasıl?

Şaban bey bu yaş kısmına göre değişiyor.Şimdi 1.jenerasyon bizden çok farklı görüyor.Mesela kendi anne babamı ele alırsam şu andaki hükümeti Türkiyenin başına gelmiş bir lutuf gibi görüyor.Ben aynı fikirde değilim.Ben çok şeyin değiştiğini farkediyorum.Paramızın fazla bir hükmü olmadığını görüyorum.

Değer kaybetti
Çok değer kaybettiğini görüyorum.çok üzülüyorum.Tabi burada sen 10 lira ile geliyorsun 100 lira oluyor beşyüz lira oluyor görüyorlar ama tabiki oradada para kolay kazanılmıyor.Oradada işler çok zor.Yeni jenerasyona baktığımız zaman hiç bir hevesi kalmadığını görüyorum.Türkiye ile ilgili.Türkiyeye dönmek gibi bir düşünceleri yok.Aynen öyle orada ev almayı planlıyorlar orada yaşamlarını sürdürmeyi düşünüyorlar.Kendi çocuklarımdan ele alarak söylüyorum bunu.Tecrübe ettiğim gençlerden ele alarak söylüyorum.Türkiyeye dönme gibi bir niyetleri yok.Alman kafasıyla düşündükleri için orada yetiştikleri için Türkiyede gelecek görmüyorlar.

Orada rahatlığa alışmış aynı rahatlığı Türkiyede yaşayamayacağına inanıyorlar.
Tabiki hani buraya geldikleri zamanda görüyorlar.Mesela bir daireyi bundan birkaç sene önce 30 bin yuroya alırken şu anda 100,200,300 bin yuralara yani işler acısı Alaçamda yani bir daire o kadar etmemesi lazım diye düşünüyorum.bir buçuk iki milyon eli ayağı düzgün bir daire yani yazık yani.İki milyon liradan aşağıya şöyle iyi bir daireBunu teraziye koyduğu zaman bunu gençler görüyor.gençler aptal değil çok zeki.Birde Alaçam gibi yerde .Almanyada daha fazlasını veriyor ama istikbalide orada olduğu için bir daha kira vermeyeceği için 300 bin 400 bin yura Almanyada bir daire

Türk parasına çevirdiğin zaman kaç lira yapıyor.
16 milyar la 17 milyar arası.
Ama oradada para kazanılıyor değil mi?
800 yura her ay kiraya verdiğin parayı hesaplarsan o onu tolere ediyor.

Gurbette yaşıyor olmanın zorlukları nelerdir?
Evet tabi birinci husus dinimizi olumlu yaşayamıyoruz.Ezan sesinden mahrumuz.Ezanı yasakladılar.Ezan okunamıyor.Ancak bir bayramlarda o da senede iki kere ezan sesi okunuyor.Caminin içinde oluyor oda.Tabiki Almanların bize bakış açısı halen bizi yabancı gibi görmeleri, rahatsız oluyoruz.Şehirlerde bize 3.sınıf insan muamelesi yapılması Bir afrikalı bir suriyeli ile hepiniz aynısınız denmesi.Almanyada değişik milletlerden insanlar var.Türkler en uzun süre kalan millet olduğu halde bizi diğerleriyle aynı tabakaya koymaları beni en fazla rahatsız eden konulardan biri.

Birinci sınıf kendileri
Tabi
3 sınıf Türkler

İkinci sınıf kimi görüyorlar?
2 sınıf Avrupada olan İtalyan,İspanyol,Fransız,İngiliz.
Kendi komşuları
Yani kendi komşularıAma en iyi ırk onlar kendileri.
Türkiyeye Alaçam'a geldiğinde neler hissediyorsun?
Şaban bey Alaçam'dan önce arabayla geldiğim için Kapıkulede Türkiyem şarkısını neredeyse sonuna kadar açarız.Milli marş gibi içimiz kabarıyor.Türk bayrağını görüyoruz.Edirnede Kapıkulede Böyle bir duygularımız kabarıyor.En büyük sıkıntıyı da Kapıkulede görüyoruz.aramalar,saatlerce bekletmeleri çok can sıkıcı oluyor.Ama yine yola koyulduğumuz zaman büyük bir hasret sevdiklerine yakınlarına dostlarına arkadaşlarına kavuşmak sevinci tabi çektiğin sıkıntıları bertaraf ediyor.Ezan sesi tabi.

Türkçe şarkılar,türküler
Tabii türküler panayır yerler.yiyemediklerimiz sevdiklerimizi göremediklerimizi 
Göklerde sevmediğimiz Alman bayrağı değil,Kanımızın rengi Türk bayrağı dalgalanıyor değil mi?

Yani yani şunu da ek not olarak vereyim Benim bahçemde 20 seneden beri Türk bayrağı Almanyada asılıdır.Kimin hoşuna gider gitmez ama benim bayrağım devamlı bahçemde asılıdır.

Müsaade ediyorlar değil mi?
Benim toprağım olduğu için kendi malım olduğu için bir şey diyemiyorlar.
Bize anlatmak istediğiniz daha başka bir husus var mı?
Evet rahatsız olduğum en büyük husus çevre temizliği. Almanyada bunu kanımıza kadar komşumuzdan yakınımızdan caddelerden yani gözümüze hep hoş gelen bir şey.Burada onu çok arıyoruz.Çok rahatsız oluyorum.Komşular la konuşuyorum.Lütfen en azından kapınızın önünü temizleyin.Şu çamurdan kurtulalım.Yani biraz temizlik olsun maalesef burada benim işim mi,devletin işi diye geçiştiriliyor.Bundan çok rahatsız oluyorum.Çıkıp kapının önüne bir süpürge vursan ne olacak.Birde temizlik imandan gelir diyoruz.Bunu yapalım lütfen 

Uzun yıllar yurt dışında yaşayan bir insan olarak Alaçam da nelerin olmasını istersiniz?
Alaçamda sosyal yardımlaşmayı çok az görüyorum.Yeterli görmüyorum.Bizde mesela Almanyada komşular biri bir zor durumda olduğu zaman herkes bir cadde komisyonu kurar bu arkadaşa o yokluğu yaşatmayız.Hemen şip şak olan şeyler bunlar.Hiç kimsenin mağdurluğu seyredilmez hemen giderilir.

Eskiden imecelerimiz vardı.Maalesef o işte bitti.Tarımın bitmesiyle birlikte.
Muhtarlarımızıda bu yönden eleştirmek istiyorum Muhtarlarımız da halkın nabızını yoklasın.Fakiri çaresizi 

Her şey Devletten beklenmesin diyorsun.
Yani her şey devletten zaten beklenmez.Devletin durumu ortada Biz bari bir yaşlımız bir fakirimiz bir düşmüşümüz varsa hep beraber bir şeyler yapalım yani.

Alaçam'dan Haberlere gurbette yaşayan vatandaşlarımızın  bakış açısı nedir?sizin bakış açınız nedir.

Şaban bey ben Alaçam'dan Haberleri 3 sene önce sizinle beraber başladık.ne gidiyor,ne geliyor,politik yönden yani siyasi yönden ilk düşüncem sizi sol yanlı görmemdi.Ama tabi daha sonraki senelerde tanıyınca veya sizi daha iyi tanıdıkça ne kadar objektif olduğunuzu gördüm anladım.Onun için seve seve sizinle röpörtaj yapıyorum.Çokta teşekkür ediyorum size beni kabul ettiğiniz için.İnşallah Almanyadaki dostlarımızada Alaçam'dan Haberleri takip etmelerini öneriyorum.İnşallah onlarda takip ederler ve Alaçam'da ne olup bittiğini öğrenirler.

Burası Alaçam'dan Haberler haber sitesidir.Benim kişisel düşüncelerim ne olursa olsun,Onu bir kenara koyarım.Dolayısıyla Akp'li  arkadaşlarında burada haberlerini yapmak isterim.Ancak haber yaparkende şu sorularında kendilerine sorulacağının bilinmesini istiyorum. mulakatlarda hala bu memleketin çocuklarına neden haksızlık yapılıyor.İşe girişlerde mülakatın kaldırılacağı söylenmesine rağmen 2 yıldır niçin kaldırılmadı?Ya da her yıl enflasyon artı refah payı verilmesine rağmen ücretlilerin alım gücü niçin düşüyor?Tabi  AKP'li arkadaşlara bu sorularıda soracağım Dolayısıyla bu soruların cevabını verebilecek durumda iseler burada kendileriyle de seve seve haber yapmaya hazırım.Ayrıca dün muhalefeti HDP ile iş birliği yapmakla suçlarken kendileri bebek katili Abdullah Öcalanın serbes bırakılmasının dillendirilmesi de dahil,bugünkü pozisyonlarına nasıl geldiler?Bunları da kendilerine soracağımın bilinmesini istiyorum.Bu soruların cevaplarını verebilecekler ise Alaçamdan Haberler ofisine bekliyorum.Herkese soruyorum.size de soruyorum.Unutamadığınız bir anınız var mı?

Evet gençlik yıllarımda kalecilik yapıyordum.Bir maçta 6 penaltı kurtardım.Maçın hakemi sakın bir yere gitme dedi İki penaltıda ben atacağım sana.Yalnız maçın hakemi de çok bilinen sert şut atan bir futbolcu.Vurduğu zaman böyle fileler yerinden oynuyordu.Dedim iyi hadi iki tane de sen at.Birini tuttum İkincide öyle bir vurdu ki bileğim yerinden çıktı.Benim futbol hayatım o gün bitti yani.

Beddua ediyormusun?
Kendim ettim kendim buldum.
Kabul etmek zorunda değildim diyorsun.Verdiğin bilgiler için teşekkür ediyorum.Hayırlı günler diliyorum.