28 Ekim 2025 - Salı
NİÇİN CUMHURİYET?(2)
NİÇİN CUMHURİYET?(2)
Yazar - Murat Kaya
Okuma Süresi: 5 dk.
166 okunma
Murat Kaya
-
1.Dünya Savaşı,(1914/1918)
döneminde;emperyalizmin açık işgali yılları ve Mondros Mütarekesi( 30 Ekim 1918) ile vatanımız işgal güçlerince bölüşülmüştür. Sömürgecilik ve mandacılık dahil tüm dayatmaları reddederek ;19 Mayıs 1919 da ,Samsun'dan Mustafa Kemal'in devrimci önderliğinde,Milli Kurtuluş Savaşı başlatılmıştır...
Tek çare, Anadolu'da yeniden ve yine milletin direnciyle buluşup bağımsızlık ve özgürlük için savaşmaktır. Yanmış,yıkılmış ,çaresiz, savaş meydanlarında bitap düşmüş,fakr u zaruret içinde bir milletin uyanışı ile yeni bir destan yazmanın zamanıdır.
Mustafa Kemal: "Dava,yıkılmakta olan bir imparatorluktan önce yeni bir Türk devleti çıkarmaktır. " der.
Bu azim ve kararlılığı milletle buluşturup ,emperyalizme karşı savaşmaktır gaye...
Yurdun dört bir yanında işgale,zulme ve her türden zalimliğe direnen, Kuvvay-i Milliye güçlerini, düzenli orduya dönüştürmeyi Nutuk'da şöyle açıklıyor Mustafa Kemal:"Efendiler,
bu durum karşısında tek bir karar vardı o da milli egemenliğe dayanan, kayıtsız şartsız bağımsız yeni bir Türk devleti kurmaktır."
Samsun'a çıkış,millete güvenmenin özüdür...Amasya Tamimi ile Erzurum/Sivas Kongrelerinde, bölge temsilcileri ile halk iradesinin örgütlü mücadeleye,birliğe dönüşmesi amaçlanmıştır.
Erzurum Kongresi günlerinde hiç bir şey kesin değil iken ve Ankara'da Meclis-i Mebusan toplanmamış,düzenli ordu yok,Mazhar Müfit Kansu'ya, "Zaferden sonra, hükümet şekli CUMHURİYET olacaktır." diyor, Mustafa Kemal...
Bu vizyoner liderlik, hedefe odaklanma,stratejik doğru düşünme, halk temsilcileri ile halkı sürece katıp demokratik değerler ile geleceğe yürüyor, Mustafa Kemal...
Bir çok silah arkadaşı, padişahlığın ıslahatından, halifeliliğin devamından yana iken Mustafa Kemal,gençlik yıllarından itibaren hep cumhuriyetçi fikri ile geleceği tasavvur ediyordu.
Sakarya Meydan Muharebesi
Büyük Taaruz, Başkomutanlık Meydan Muharebesi 1.ve 2.İnönü Savaş zaferleri sonucu 9 Eylül 1922'de, Milli Mücadele başarıyla sonuçlandı. Mondros Mutarekesi tarihin çöplüğüne atılırken, Lozan Barışı ile tüm dünya ; bağımsız Türkiye Cumhuriyeti Devletini tanıdı.
Geldikleri gibi gittiler...
Dünyada,tüm mazlum milletlere örnek olan anti- emperyalist savaşı kazandık.
Cumhuriyetin ilanından önce 1 Kasım 1922'de Saltanat kaldırıldı...
Cumhuriyet fikrinin vatan sathında milletin kabulüne dönüşmesi için askeri sahadaki başarılar,Atatürk devrimleriyle fikri sahada da taçlandırıldı.
"Türkiye Devleti'nin hükümet şekli cumhuriyettir.", anayasal güvenceye alındı.
Saraydan,sultanlıktan, halifelikten; çağdaş parlamenter sisteme geçiş dönemin harici ve dahili güçleri ve koşullarında elbette kolay olmadı. Bir çok alanda aydınlanma devrimleri çağdaşlaşmanın yolunu açtı.
Cumhuriyetin LAİK niteliğini belirleyen yasalar kabul edildi.
Dinimizi hurafelerden korumak ,dini kutsiyetimizi çıkarcı güç odaklarından kurtarmak için diyaneti kuran,ilahiyat fakültelerini açan,Kuran'ı Kerimin tercümesini yaptıran, Atatürk;
dinimizi ilim sahibi alimler yoluyla öğrenmenin önünü açmıştır...
Temel amaç; çağdaş/laik/demokratik bir toplumsal yapıdır...Aklı ve bilimi önceleyip, "Hayatta en hakiki mürşit ;ilimdir,fendir." diyen Mustafa Kemal, kalkınmış bir ülke olmamız için eğitim seferberliği başlatmış, BAŞÖĞRETMEN olarak da tarihimizde yerini almıştır.
29 Ekim 1923...
Atatürk,İsmet Paşa'ya :
"Bize ,geri borçlu,hastalıklı bir vatan miras kaldı.Yoksul ve esir ülkelere örnek olacağız.
Kaderin bizim kuşağa yüklediği, görev bu... Çağdaşlaşmak,özgür toplum olmak için çok çalışacağız.
Bu görevin ağırlığını ve onurunu seninle paylaşmak istedim. Allah yardımcımız olsun..."yazdığı mektupta, bunları ifade eder.
Mustafa Kemal'in önderliğinde,devrimci vizyonuyla,her sahada kalkınma, üretim,eğitim,bilim, sanayi,tarım,kültür,sanat,spor,topyekun kalkınma başlatıldı. 15 yılda öz kaynaklarla 49 fabrika kurulması,Köy Enstitüleri,Halkevleri ile eğitimde seferberlik yaratılması yeniden çağdaş Türkiye yolunu açtı.
"Cahillikle savaş,düşmanla savaştan ,daha az önemli değildir " diyen Mustafa Kemal savaşın ortasında , Maarif Kongresini toplamıştır.
.....
Yarın ; Cumhuriyet kazanımlarını , Cumhuriyet kurulmasaydı ne olurdu ve niçin CUMHURİYET?..konusu ile buluşmak dileğiyle,
Saygılar...
Murat KAYA/ Eğitimci
28 Ekim 2025/ Davutlar
Yorumlar (0)
Tüm Yazıları
